Τετάρτη 7 Ιουνίου 2017

Η αιωνόβια Ιερή Ελιά του Πλάτωνα.

Όλη η κουβεντα  έχει μεταφερθεί  από το φόρουμ της ΠΕΕΓΕΠ  μετα την αποστολή της Φωτογραφίας από τον Μανωλη Καπανταη 





Ημερομηνία: 3 Μαρτίου έτους 1901. Φωτογραφία Agnes Baldwin Brett.


Η Ελιά του Πλάτωνα (ή Ελαία του Πλάτωνος) ήταν μια ιστορική ελιά παρά την περιοχή της αρχαίας Ακαδημίας της αρχαίας Αθήνας, επί της Ιεράς Οδού, μεταξύ των αριθμών 89-91, λίγο μετά τον Βοτανικό Κήπο, πριν τη γέφυρα του Κηφισού, στην περιοχή λεγόμενη παλαιότερα «Παράμπηγα».
Σύμφωνα με την ιστορική παράδοση της Αθήνας και τους θρύλους η εν λόγω ελιά αποτελούσε ιδιοκτησία του Αθηναίου φιλοσόφου Πλάτωνα αποτελώντας ζωντανό μνημείο της εποχής του, αν και παλαιότερα από εποχής Γεωργίου του Α΄ χαρακτηριζόταν από τους Αθηναίους και ως «ελαία του Περικλέους». Σύμφωνα με την γνώμη του αθηναιογράφου Δημητρίου Καμπούρογλου και οι δύο παραπάνω προσωνυμίες απέδιδαν τον σεβασμό των Αθηναίων στη συγκεκριμένη υπεραιωνόβια ελιά αποκαλώντας την «Μεγάλη Κυρία», ή «Σεβάσμια Κυρία». Ιστορική πηγή που να απέδιδε αυτή στον Πλάτωνα δεν υφίσταται, επικράτησε όμως η ονομασία της μετά και από την ομώνυμη επιγραφή καφενείου έναντι αυτής που αποτέλεσε και στάση συγκοινωνιακών μέσων. Χαρακτηριστική ήταν η περίμετρος του κορμού της που έφθανε τα έξι μέτρα, πλην όμως το ύψος του δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο. Στη βάση του κορμού έφερε και μεγάλη σπηλαιώδη διαμόρφωση (κουφάλα) στην οποία κατέφευγαν πολλά μικρόσωμα ζώα.
ο χώρος της Ελιάς σήμερα  

      Ο Δήμος Αθηναίων προκειμένου να διασώσει το ιερό αυτό δένδρο προπαντός από επιθέσεις ανθρώπων και ζώων προκάλεσε σχετικό διάταγμα απαλλοτρίωσης του πέριξ χώρου προς καλλωπισμό και ανάδειξη μετά μάλιστα από σχετικό αίτημα της "Ένωσης Αθηναίων του τόπου" όπου και ανακηρύχθηκε ιστορικό μνημείο. Δυστυχώς όμως λόγω του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που ξέσπασε και της κατοχής που ακολούθησε οι εργασίες δεν πραγματοποιήθηκαν. Παρά ταύτα με μέριμνα του γιατρού Δημητρίου Κουλούκη τοποθετήθηκε ένα καλαίσθητο περιμετρικό κιγκλίδωμα για την προστασία της ελιάς.

           Στις 7 Οκτωβρίου του 1976 επέπεσε στην ελιά του Πλάτωνα λεωφορείο προκαλώντας στον κορμό μεγάλη ζημιά όπου και αποφασίστηκε η μεταφορά του ιερού δένδρου σε κτήριο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, (πρώην Γεωπονική Σχολή), όπου και φυλάσσεται σε ιδιαίτερη κατασκευασμένη προθήκη.
         Στις 18 Ιανουαρίου του 2013 η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς διέψευσε σχετικό δημοσίευμα που αναπαρήγαγαν πολλά μέσα ενημέρωσης ότι κάποιοι την κατέστρεψαν για καυσόξυλα, υπενθυμίζοντας σχετικά την παραπάνω φύλαξή της.wikipedia

Σήμερα στην Γεωπονική Σχολη Αθηνών


Μαρτυρίες
:"Απεικονίζεται η κατάσταση πριν τη διάνοιξη της Ιεράς Οδού.-
        Ένα χειμωνιάτικο χάραμα (με την παρουσία του καθηγητή Οδυσσέα Νταβίδη,της Αμπελουργίας-που με την απουσία του Φραγκίσκου Χρυσοχερη επόπτευε και την έδρα της Δενδροκομίας-του Κώστα Πανέτσου, επιμελητή της Δενδροκομίας,του κ.Λελακη, επιμελητή  της Αμπελουργίας,,του Χρ.Κιτσιου, Γεωπόνου του Υπ. Γεωργίας, τη δική μου με συνεργείο του Δήμου Αθηναίων και την πυροσβεστική Υπηρεσία, δεν θυμάμαι την ακριβή ημερομηνία-1973 ίσως,μαζέψαμε αυτόν τον κορμό (κουφάλα) και διευθετήσαμε τον χώρο γύρω-γύρω από τα παραβλαστηματα της υπεραιωνόβιας ελιάς (οι απόψεις συγκρούονται για το αν πρόκειται για την λεγόμενη Ελιά του Πλάτωνα)και τα μοσχεύματα της ποικιλίας Κολυμπάδα που ενισχυτικά φυτεύτηκαν,εκείνο το πρωινό,από τον Κώστα Πανέτσο.

       Όλα αυτά εξ αιτίας της παρέκκλισης ενός αστικού λεωφορείου που παρέσυρε την

Ελιά (αυτήν που βλεπετε στην φωτο)..

      Ο κορμός της μεταφέρθηκε κατ αρχήν,μέσα στο θυρωρείο της εισόδου παραπλεύρως της κρήνης του κτήματος Χασεκι και αργότερα στο μεγάλο χωλ του ισογείου της Γεωπονικής Σχολής,που τον βλέπουμε σήμερα-



Δ.Παπαδημας
τ. Διευθυντης Πρασίνου Δήμου Αθήνας 
Σήμερα στην Γεωπονική Σχολη Αθηνών


Υ.Γ για την "Ελιά του Πλάτωνα"
Πρόκειται για ΥΠΕΡΑΙΩΝΟΒΙΟ,25 αιώνων, άτομο ελιάς (άποψη,ευγενούς Ιατρού,που είχε φροντίσει για την περίφραξη και την ανάδειξη της, από την 10ετια του 1960,αναρτώντας και σχετική πινακίδα πληροφόρησης των
πολιτών).















 Οι παρακάτω φωτογραφίες είναι απο την συλλογή του Ι Χρονόπουλου Ομότιμου καθηγητή ΓΠΑ-
Ελιά Πλατωνα μετά την συντηρηση Αρχειο Ι.Χρονόπουλος.


Ελιά Πλατωνα πριντην συντήρηση Αρχειο Ι.Χρονόπουλος.

Ελιά Πλατωνα  βγαίνοντας από το θυρωρείο η Αρχειο Ι.Χρονόπουλος.

Ελιά Πλατωνα τοποθέτηση στην οριστική θέση Αρχειο Ι.Χρονόπουλος.



ΕΛΙΑ~Διάφορα Παθογόνα Ελιάς

3 σχόλια:

  1. Λεβογιάννης Μιχαήλ



    Το γεγονός της εκρίζωσης της ελιάς από το λεωφορείο το θυμάμαι και έγινε μετά τον Οκτώβριο του 1975, όταν ήμουν πρωτοετής φοιτητής στην τότε Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΩ ΤΟΥΣ ΑΓΑΠΗΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ ΔΗΜΗΤΡΗ ΠΑΠΑΔΗΜΑ ΚΑΙ ΓΡΗΓΟΡΗ
    ΒΑΡΡΑ ΓΙΑ ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ.
    ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΕΝΑ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΓΙΑ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ, ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Η ΟΠΟΥ ΑΛΛΟΥ,
    ΑΞΙΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΑΖΕΥΤΟΥΝ ΟΠΩΣ ΑΥΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ ΤΩΡΑ ΜΕ ΤΟ ΔΗΜΗΤΡΗ
    ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΕΝΔΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ.
    ΠΙΣΤΕΥΩ ΟΤΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΤΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΕΙΑΚΟ

    ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΑΠΑΝΤΑΗΣ

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  3. Στα όσα μέχρι τώρα έχουν αναφερθεί από τους συναδέλφους για την ελιά του
    Πλάτωνα, θέλω να προσθέσω την προσωπική μου εμπειρία, με αντίστοιχη
    φωτογραφική αναφορά.



    Ο κορμός της ελιάς παρέμεινε για αρκετό χρονικό διάστημα στο παλαιό
    θυρωρείο της ΑΓΣΑ , όπου είχε τοποθετηθεί μέχρις ότου το 2002 έγινε με
    δαπάνη του Ιδρύματος, η επί τόπου πλήρης συντήρηση και εξυγίανσή του, με
    την ευγενική προσφορά του ειδικού συντηρητή του Υπ. Πολιτισμού κ. Πατεράκη
    και της ομάδας του.

    Στη συνέχεια συνεργαστήκαμε με την Αρχαιολόγο-Μουσειολογο κ.
    Πικοπούλου-Τσολάκη για τον τρόπο στήριξης του κορμού και την οριστική
    τοποθέτησή του στην είσοδο του κεντρικού κτιρίου του ΓΠΑ, σε κατάλληλη
    προθήκη με ειδικό φωτισμό, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα ικανοποιητικό
    αισθητικό αποτέλεσμα.



    Ι. Χρονόπουλος

    Ομοτ. Καθηγητής ΓΠΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή